Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Chaerophyllum aureum & Parietaria judaica

fotò
fotò
Cerfuei(-d'or)

Chaerophyllum aureum

Apiaceae Umbelliferae

Nom en français : Cerfeuil d'or.

Descripcioun :
Lou cerfuei-d'or se rescontro en mountagno dins li relarg umide. Au contre de si cousin dóu group Chaerophyllum hirsutum, a pas li petalo ciliado ; emai d'acò li tijo soun tacado de rouge (fotò) ço que permes de lou recounèisse. Pamens avisas-vous que lou fru siegue daura e que lou darrié tros di fueio siegon pounchu pèr pas counfoundre emé Chaerophyllum temulum que ié sèmblo proun.

Usanço :
Li racino dóu cerfuei-d'or soun manjadisso. De li faire couire fai disparèisse l'asprun.

Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Chaerophyllum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 6 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à juliet

Liò : Bos fres - Óuriero de bos - Prado umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Chaerophyllum aureum L., 1752

fotò
fotò
Espargoulo

Parietaria judaica

Urticaceae

Àutri noum : Esparagoulo, Chamberousset, Cambo-rous, Cambo-rousseto, Erbo-de-paret.

Nom en français : Pariétaire.

Descripcioun :
L'espargoulo, planto proun couneigudo, vèn bèn dins li muraio de touto meno e lis escoumbre. Se recounèis à sa cambo rousseto. Coumpara emé P. officinalis.

Usanço :
L'espargoulo es un grand remèdi pèr l'enfantuegno : la tisano de la planto se bouto dins lou bebeiroun pèr espurga la ninèio e lucha contro la cagagno. S'emplego peréu contro li proublèmo de ren (graviho o "mal de la pèiro" in J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 60), enflamacioun...) : 150 g de fueio fresco, 1 l d'aigo e un zèst de limoun, faire bouli e béure uno tasseto 3 cop pèr jour. A Brignolo se fasié uno bevendo amé de regalisso : "lou béure dei segaire", (G. Rambert in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).

Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Parietaria
Famiho : Urticaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 mm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à nouvèmbre

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Paret - Baus
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterano-Atlantico
Ref. sc. : Parietaria judaica L., 1756 (= Parietaria diffusa Mert. & W.D.J.Koch, 1823 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CC
CCC
CCC
CCC
CCC
CC
C

Chaerophyllum aureum & Parietaria judaica

ges
ges
ges
RRR
ges
R
CC
C

Coumpara Cerfuei(-d'or) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Espargoulo emé uno autro planto

fotò